PWS-18
PWS-18 - w II połowie 1929r. w brytyjskiej wytwórni AVRoe powstał prototyp samolotu Avro 621 Tutor. Już w czerwcu 1930r. brytyjskie ministerstwo lotnictwa zamówiło pierwszą serię 11 samolotów dla RAF. Łącznie dla potrzeb angielskiego lotnictwa zbudowano 363 samoloty w wersji lądowej oraz 15 wodnosamolotów Avro 621 Sea Tutor. Trafiły one także do lotnictwa Iraku, Chin, Grecji, Kanady, RPA i Danii, dwa ostatnie państwa nabyły ponadto prawa licencyjne.
W 1934r. samolotem zainteresowała się także Polska, poszukująca nowoczesnego sprzętu dla szkół lotniczych. Misja wojskowa kierowana przez mjra Bolesława Stachonia zdecydowała o zakupie licencji oraz 2 egzemplarzy wzorcowych. Produkcję seryjną zlecono Podlaskiej Wytwórni Samolotów. Jeden z zakupionych Avro 621 Tutor w celu zapoznania się z budową i zastosowaną technologią produkcji został rozebrany na części. Stwierdzono, że konstrukcję samolotu należy dostosować do warunków, które byłyby możliwe do spełnienia przez PWS.
W 1935r. pod kierunkiem inż. Antoniego Uszackiego zmodyfikowano samolot. Zmieniono konstrukcję płatów z metalowej na drewnianą, zastosowano zaokrąglone końcówki zamiast prostokątnych. Angielskie amortyzatory zastąpiono krajowymi produkowanymi przez firmę Avia. W miejsce silnika gwiazdowego AS Lynx IVc o mocy 177 kW (240 KM) zamontowano krajowy silnik Škoda-Wright Whirlwind J5B. Zaprojektowano również nowe zawieszenie silnika i instalację paliwową. Oznaczenie samolotu zmieniono na PWS-18.
Produkcję seryjną PWS-18 rozpoczęto w 1936r. Po zbudowaniu 40 samolotów produkcję przerwano, gdyż gotów już był nowocześniejszy samolot tej samej klasy: PWS-26. Zbudowane PWS-18 trafiły do szkół lotniczych i eskadr szkolnych pułków lotniczych, gdzie służyły do szkolenia pilotów oraz lotów treningowych pilotów i obserwatorów. Przetrwały do września 1939r.
Konstrukcja: jednosilnikowy, dwumiejscowy dwupłat konstrukcji mieszanej. Kadłub kratownicowy spawany z rur chromomolibdenowych, kryty płótnem. Skrzydła drewniane. kabiny załogi odkryte. Podwozie klasyczne dwukołowe, stałe. Napęd stanowił silnik gwiazdowy 9-cylindrowy Škoda J5B Whirlwind o mocy 162 kW (220 KM).
Uzbrojenie: istniała możliwość zamontowania 1 k.m. kal. 7.7 mm pilota lub w kabinie obserwatora.
Dane techniczne:
Rozpiętość |
10,97 m |
Długość |
8,02 m |
Wysokość |
2,92 m |
Powierzchnia nośna |
29,2 m2 |
Masa własna |
900 kg |
Masa całkowita |
1250 kg |
Prędkość maksymalna |
196 km/h |
Pułap |
4950 m |
Zasięg |
465 km |
Oprac. Paweł Szczepaniec