F4F-4 "Wildcat"

Grumman F4 "Wildcat" - mimo iż samolot nosił nazwę  ("żbik"), nie był, w znakomitej większości, budowany w zakładach Grummana. Choć pierwsze zwycięstwo w walce powietrznej odniósł na samolocie F4F pilot brytyjski nad Gibraltarem we wrześniu 1941 r. (wiele tych pokładowych myśliwców używano za granicą - nazywano je tam Martlet (jeżyk)), będzie on pamiętany dzięki błyskotliwym zwycięstwom w walkach z japońskimi myśliwcami Mitsubishi A6M Zeke w pierwszej fazie wojny na Pacyfiku.

W 1936 r. Marynarka Wojenna USA zleciła budowę prototypu myśliwca dwupłatowego XF4F-1. Później postanowiono zbudować jednopłat, nowy prototyp XF4F-2, który pierwszy lot odbył 2 września 1937 r. Był on wyposażony w silnik Pratt & Whitney R-1830-66 Twin Wasp o mocy 783 kW (1050 KM) i rozwijał prędkość maksymalną 467 km/h. Marynarka Wojenna USA postanowiła nie kierować tego samolotu do produkcji, lecz zleciła firmie Grumman jego dalsze doskonalenie. Prototyp został przebudowany i oznaczony XF4F-3. Otrzymał on mocniejszy silnik Twin Wasp oraz zmodyfikowaną konstrukcję skrzydeł i usterzenia pionowego, dzięki czemu znacznie poprawiono jego osiągi. Mimo iż Marynarka Wojenna USA zamówiła w 1939 r. 54 myśliwce F4F-3, firma Grumman postanowiła zaoferować je także na eksport. Zamówienie złożyły Francja i Grecja. Jednakże w chwili, gdy samoloty były gotowe do wysyłki, oba kraje zostały zajęte przez III Rzeszę, więc gotowość ich odkupienia wyrazili Brytyjczycy. Pierwsze z tych maszyn, oznaczonych Martlet Mk l, dostarczono w lipcu 1940 r. Trzy inne wersje Wildcata służyły we Fleet Air Arm: Mk II ze składanym skrzydłem, 10 F4F-4A Mk III, a ponadto dostarczono odmianę F4F-4B, oznaczoną Mk IV. Większość z nich startowała z pokładów małych lotniskowców eskortowych. W marcu 1944 r. w celu standaryzacji nazw, wszystkim myśliwcom F4F-4 nadano nazwę "Wildcat".  oraz 30 samolotów greckich jako

Pierwsze amerykańskie Wildcaty wzbiły się w powietrze w sierpniu 1940 r., w 1941 r. zaś dostarczono 95 egz. odmiany F4F-3A z silnikiem R-1830-90 z doładowaniem. Samoloty F4F-4 posiadały szereg udoskonaleń, takich jak wzmocnione opancerzenie, sześć karabinów maszynowych, składane skrzydła i samouszczelniające się zbiorniki paliwa, a weszły do służby zaledwie miesiąc przed atakiem na PearI Harbor. Wildcaty wyróżniły się podczas bitwy na Morzu Koralowym i w bitwie o Midway oraz do 1943 r. osłaniały wiele operacji desantowych, m.in. na wyspie Guadalcanal. Następnie zastąpiono je innymi maszynami.

Ostatnim wariantem Wildcata produkowanym seryjnie był F4F-7 - samolot rozpoznawczy, w którym kosztem uzbrojenia powiększono pojemność zbiorników paliwa. Zbudowano jednak tylko 21 egz. wariantu F4F-7. W 1943r. oblatany został jeszcze prototyp wersji pływakowej oznaczonej F4F-3S, nie weszła ona jednak do produkcji seryjnej

Od 1942 r. firma Grumman skupiła się na produkcji myśliwca F6F "Hellcat" i udzieliła licencji na wytwarzanie myśliwca F4F-4 firmie Generał Motors, gdzie samolot otrzymał oznaczenie FM-1 (312 egz. wysłano do W. Brytanii, gdzie oznaczono je Martlet Mk V). Wersja FM-2 była wyposażona w silnik Wright R-1820-56 Cyclone 9 o mocy 1007 kW (1350 KM) i miała większe usterzenie pionowe. Wyprodukowano 7885 egz. samolotu F4F Wildcat, z czego 1100 otrzymała W. Brytania.

Konstrukcja: jednosilnikowy, jednomiejscowy dolnopłat wolnonośny. Podwozie chowane w locie. Napęd stanowił silnik gwiazdowy:
 
  • F4F2 -  Pratt & Whitney R-1830-66 Twin Wasp o mocy 783 kW (1050 KM)

  • F4F3 -  Pratt & Whitney R-1830-76 Twin Wasp o mocy 895 kW (1,200 KM)

  • F4F4 i FM-1 - Pratt & Whitney R-1830-36 Twin Wasp o mocy 895 KW (1200 KM)

  • FM-2 - Wright R-1820-56 Cyclone 9 o mocy 1007 kW (1350 KM)

 

Uzbrojenie: 6 k.m. Browning kal. 12,7 mm oraz dwie bomby o masie po 45 kg

 

Dane techniczne (F4F2):

Rozpiętość

11,58 m

Długość

8,76 m

Wysokość

2,81 m

Powierzchnia nośna

24,15 m2

Masa własna

2612 kg

Mas całkowita

3607 kg

Prędkość maksymalna

512 km/h

Zasięg

1239 km

                                                                                                            opracowanie: "Gadzisko"
                                                                                                            edycja: Paweł Szczepaniec