Granice ludzkiej wytrzymałości w brawurowych ewolucjach powietrznych, mijanki w niewielkiej odległości, beczki, ... wszystko to, by oglądający przeżyli wyjątkowe chwile. Piloci zespołów akrobacyjnych swe ewolucje powietrzne prezentują przed publicznością wielu krajów europejskich. Obecnie w Polsce akrobację zespołową wykonują trzy grupy: Zespół Akrobacyjny „Orlik” Sił Powietrznych RP, "Biało-Czerwone Iskry" oraz najsłynniejsza cywilna grupa „Żelazny”.
Zespołów akrobacyjnych nie brakuje także na świecie. W tym dziale będziemy się starali zaprezentować je wszystkie. Na początek oczywiście grupy polskie.



Polskie zespoły akrobacyjne

 

Grupa Akrobacyjna Żelazny

Biało-Czerwone Iskry

Grupa Akrobacyjna Polskich Sił Powietrznych "Orlik"
Zespół Skorpion




Zagraniczne zespoły akrobacyjne

 

The Flying Bulls

Thunderbirds

Scandinavian Airshow

Red Arrows

Midnight Hawks

Wings of Storm

Patrouille de France

Strizhi

Frecce Tricolori

F-16 Demoteam



Biało - Czerwone Iskry

Historia wojskowego zespołu akrobacyjnego Biało - Czerwone Iskry zaczyna się w 1969r. W 60. Lotniczym Pułku Szkolnym w Radomiu utworzono drużynę akrobacyjną pod nazwą "ROMBIK" - pochodzącą od figury tworzonej przez cztery samoloty.


foto Sylwia Tylkowska

Od początku swego istnienia piloci Rombika latali na wprowadzonych właśnie do polskiego lotnictwa wojskowego samolotach odrzutowych TS-11 Iskra.
Pierwszymi pilotami zespołu byli:
kpt. pil. Janusz Łodziński (prowadzący)
kpt. pil. Edmund Wujec (prawy prowadzony)
kpt. pil. Kazimierz Kuźniar (lewy prowadzony)
kpt. pil. Jan Karpiński (zamykający).
Zespół (bądź tylko solista) uświetniali swą obecnością wiele uroczystości państwowych (pokazy lotnicze, defilady) jak również innych o charakterze lotniczym (święta lotnictwa, zawody w akrobacji samolotowej itp.). Podczas jednego z takich pokazów, na lotnisku w Kielcach-Masłowie, doszło do nadprogramowej "atrakcji".
W pilotowanej przez solistę zespołu (mjr Albin Kossek) Iskrze zgasł silnik i wobec niemożności jego uruchomienia pilot podjął decyzje o awaryjnym lądowaniu bez podwozia na skraju lotniska. Major Kossek posadził maszynę tuż przed początkiem pasa startowego nie odnosząc obrażeń. Był to prawdziwy popis umiejętności pilota.
Pierwszą ważną imprezą, na której zespół zaprezentował się szerokiej publiczności był udział w obchodach Święta Lotnictwa w Dęblinie 17.08.1971r.



W 1975r. nowym prowadzącym został mjr pil. Albin Kossek, a 5 lat później zastąpił go kpt. pil. Tadeusz Sokół. Wprowadzenie w 1981r., stanu wojennego w Polsce wymusiło również zawieszenie działalności zespołu. W 1984r. piloci wznowili treningi a odrodzony zespół zadebiutował podczas pokazów lotniczych w Poznaniu 15.07.1984r.
Nowym prowadzącym został kpt. Krzysztof Jurek.
Oficjalną nazwę zespołu - Zespół Akrobacyjny Iskry - przyjęto dopiero w 1991 roku. Prowadzącym został mjr pil. inż. Tomasz Radoliński. Na potrzeby grupy zmodyfikowano osiem samolotów oraz wyposażono w światowej klasy system radiowo-nawigacyjny.
Zostały one także przemalowane według projektu ppłk. pil. inż. Ireneusza Fibingera. W nowym składzie sześciu pilotów wykonywało pilotaż zespołowy, a jeden indywidualny. Dowódcą zespołu był wtedy ppłk pil. Zbigniew Blechacz. Ósma Iskra była samolotem zapasowym.
Podczas Air Show '91 na poznańskiej Ławicy zespół Iskry wystąpił po raz pierwszy w ugrupowaniu siedmiu samolotów. Był to wspaniały debiut „nowego” zespołu jak i zarazem pierwsze tak duże, międzynarodowe pokazy lotnicze organizowane w Polsce.
Zespół Iskry występował na wielu międzynarodowych pokazach lotniczych w kraju
i za granicą m.in. 7-8 września 1991 roku w Zoerstel (Belgia), 8-9 sierpnia 1992 roku w Taszar (Węgry), czy 21-22 lipca 1995 roku w najbardziej prestiżowych pokazach lotniczych na świecie International Air Tattoo w Fairford (Wielka Brytania), gdzie zespół swym udziałem osiągnął największy sukces. Z pokazów, które odbyły się w Hradec Kralowe (Czechy), 30 czerwca 1996 r., Iskry przywiozły wyróżnienie za pokaz grupowy.

Po raz kolejny grupa wystąpiła w dniach 29 i 30 sierpnia 1998 roku, uświetniając obchody 80-lecia polskiego lotnictwa.
Wówczas zespół składał się z:
ppłk pil. mgr Zbigniew Blechacz (dowódca, lewy prowadzony),
mjr pil. inż. Arkadiusz Leśniewski (prowadzący),
mjr pil. mgr Dariusz Kleczaj (prawy prowadzony),
mjr dypl. pil. Adam Ziółkowski (lewy prowadzony),
ppłk pil. inż. Zenon Winnicki (zamykający),
mjr pil. mgr Adam Pyrzak (zamykający),
kpt. pil. inż. Tomasz Łukaszczuk (lewy prowadzony)
mjr pil. inż. Mariusz Sikora (prawy prowadzony).
Pokazy w powietrzu koordynowali z ziemi dwaj kierownicy lotów: ppłk pil. inż. Ireneusz Fibinger oraz ppłk pil. inż. Zenon Winnicki.

Najczarniejszym dniem w 40-letniej historii zespołu był dzień 11 listopada 1998r.
Tuż przed planowaną na ten dzień defiladą lotniczą, związaną z obchodami Święta Niepodległości, na rozpoznanie pogody wystartowała biało-czerwona Iskra nr 5. Jak się później okazało był to ostatni lot zarówno dla samolotu jak i jego załogi. Podczas lotu w bardzo trudnych warunkach atmosferycznych samolot zderzył się z ziemią w okolicach Otwocka grzebiąc w swych szczątkach ciała pilotów - członka zespołu kpt. pil. Mariusza Oliwę oraz pilota 1 PLM kpt. pil. Tomasza Pajórka. Po tej katastrofie zespół przerwał działalność.
W związku z przekształceniami w strukturach Sił Powietrznych Iskry zostały przebazowane do Dęblina, rodzimą bazą zespołu został 1. Ośrodek Szkolenia Lotniczego w Dęblinie (dawniej 58. Lotniczy Pułk Szkolny). Symboliczne przekazanie zespołu nowej jednostce miało miejsce 17.06.2000r.
W tym czasie zostało również opracowane nowo logo zespołu, które wraz z malowaniem maszyn miało nawiązywać do narodowych barw Polski oraz nazwę, która wybrana została na drodze konkursu. Od tamtej pory, aż do dziś, nazwa zespołu brzmi: Biało-Czerwone Iskry. Skompletowany w tym roku zespół, występował w konfiguracji złożonej z pięciu maszyn i miarę nabywania doświadczenia liczba samolotów wzrosła do sześciu.
20 maja 2001 roku, zespół Biało-Czerwone Iskry wystąpił w Istres we Francji, podczas Meeting de L'Air. Natomiast 28-29 lipca piloci zaprezentowali swój lotniczy kunszt na najbardziej prestiżowych pokazach Royal International Air Tattoo (RIAT) w Wielkiej Brytanii.

W 2006 r. "Biało-Czerwone Iskry" latały na siedmiu samolotach TS-11 "Iskra" MR. Pilotami zespołu byli:
ppłk pil. Jerzy Leń - prowadzący
kpt. pil. Tomasz Czerwiński - prawy prowadzony
kpt. pil. Mariusz Szymla - prawy prowadzony
mjr pil. Jacek Jaworek - lewy prowadzony
kpt. pil. Tomasz Łukaszczuk - lewy prowadzony
mjr pil. Dariusz Karwowski - zamykający
kpt. pil. Maciej Kopiel - zamykający i pilotaż indywidualny.

Na początku 2007 r. samolot TS-11 Iskra znany jako „Czerwona 1” (1H 0730 ), pilotowany przez dowódcę zespołu, został przekazany do Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.

Kilkukrotnie Biało-Czerwone Iskry borykały się z problemami personalnymi, zawieszano działalność zespołu lub planowano jego całkowitą likwidację ze względów finansowych. Plany związane z likwidacją poszły na szczęście w niepamięć i do dziś możemy podziwiać kunszt polskich pilotów wojskowych zasiadających biało-czerwone maszyny.

W 2013 roku Biało-Czerwone Iskry latały na siedmiu samolotach TS-11 Iskra MR. Pilotami zespołu byli:

  • mjr  pil. Tomasz Czerwiński
  • mjr pil. Jacek Jaworek
  • ppłk pil. Dariusz Karwowski
  • kpt. pil. Mirosław Kopeć
  • kpt. pil. Maciej Kopiel
  • mjr pil. Tomasz Łukaszczuk
  • mjr pil. Mariusz Szymla

Oprac. Rafał Bożek i JW
W wojsku bardzo często zamiast podawać pełne nazwy stosowane są skróty. Wiele  z nich spotyka się w anglojęzycznej i innej literaturze lotniczej i często trudno znaleźć je w słowniku. Aby ułatwić życie wszystkim entuzjastom lotnictwa wojskowego poniżej zestawiono i przetłumaczono najczęściej występujące skróty stosowane w USA.

AAA    - Anti Aircraft Artillery - artyleria przeciwlotnicza
AAW    - Antiaircraft Warfare - zwalczanie sił powietrznych
ADIZ    - Air Defense Identification Zone - strefa identyfikacji obrony przeciwlotniczej
AEW    - Airborne Early Warning - latający system wczesnego  ostrzegania
AIMD    - Avionics Integrated Maintenance Department - Wydział  Komlepsowych Napraw Awioniki
ALCM    - Air Launched Cruise Missle - pocisk manwerujący     wystrzeliwany z samolotów
AMDP    - Aircraft Maintenance Delayed For Parts - opóźnienie  naprawy samolotu z powodu braku części zamiennych
ANFE    - Aircraft Not Fully Equipped - samolot nie w pełni     wyposażony
ASOC    - Air Support Operations Center - Centrum Kirowania  Lotniczymi Działaniami Wsparcia
ASROC    - Antisubmarine Rocket - rakietowy pocisk do zwalczania  okrętów podwodnych
ASTOVL  Advanced Short Takeoff/Vertical Landing - nowoczesny  samolot pionowego startu i lądowania
ATO    - Air Tasking Order - lotniczy rozkaz bojowy
AWACS    - Airborne Warning and Control System - latający system ostrzegania i kontroli
BARCAP - Barrier Combat Air Patrol - poddźwiękowy bojowy patrol     lotniczy
BDA    - Bomb Damage Assessment - ocena skuteczności bombardowania
Buff - przezwisko samolotu bombowego B-52 bomber (Big Ugly Fat Fu--er)
C(4)I    - Command, Control, Communications, Computers,     Intelligence - Dowodzenie, Sterowanie, Łączność, Komputery, Wywiad
CAG    - Carrier Air Group - Grupa lotnicza bazująca na lotniskowcu
CAP    - Combat Air Patrol - lotniczy patrol bojowy
CAS    - Close Air Support - wsparcie lotnicze bliskiego zasięgu
CASREP - Casualty Report - meldunek o stratach
CBI    - Computer Based Instruction - Instrukcja popstępowania zawarta w komputerze
CCA    - Carrier Controlled Approach - podchodzenie do lądowania na lotniskowcu kirowane z jego pokładu
CO    - Commanding Officer - oficer dowodzący
CSAR    - Combat Search And Rescue - loty poszukiwawczo-    ratunkowe w warunkach bojowych
CV    - Aircraft Carrier  - lotniskowiec z napędem konwencjonalnym
CVE    - Escort Carrier - lotniskowiec eskortowy
CVH    - Helicopter Carrier - śmigłowcowiec
CVL    - Light Carrier - lekki lotniskowiec
CVN    - Aircraft Carrier - lotniskowiec z napędem atomowym
CVS    - Anti-submarine Aircraft Carrier - lotniskowiec do zwalczania okrętów podwodnych
DAB    - Defense Acquisition Board - Biuro Zamówień Wojskowych
DADCAP    - Dawn and Dusk Combat Air Patrol - lotniczy patrol bojowy o świcie i o zmierzchu
DASH    - Drone Antisubmarine Helicopter - bezpilotowy śmigłowiec do zwalczania okrętów podwodnych
DDS    - Digital Data System - cyfrowy system danych
DECM    - Defensive Electronic Countermeasures – elektroniczne środki zakłócające obrony
DOD    - Department of Defense - Ministerstwo Obrony
ECM    - Electronic Countermeasures - elektroniczne środki zakłócające
EHF    - Extremely High Frequency - ekstremalnie wysokie częstotliwości
ELF    - Extremely Low Frequency - ekstremalnie niskie częstotliwości
ESM    - Electronic Support Measure - elektroniczne środki wsparcia
FLIR    - Forward Looking Infrared - kamera podczerwieni do obserwacji trasy lotu
GCA    - Ground-Controlled Approach - podejście do lądowania kierowane z ziemi
GCI    - Ground-Controlled Interception - przechwycenie kierowane z ziemi
HCS    - Helicopter Combat Support - wsparcie bojowe z wykorzystaniem śmigłowców
IADS    - Integrated Air Defense System - Zintegrowany System Obrony Przeciwlotniczej
IFF    - Identification, Friend or Foe - rozpoznanie swój-obcy
JATO    - Jet-Assisted Take-Off - start z dopalaniem
JFACC    - Joint Force Air Component Commander - Dowódca Lotnictwa Połączonych Sił
JPATS    - Joint Primary Aircraft Training System (USN & USAF) - Wspólny System Podstawowego Szkolenia Lotniczego
LAMPS    - Light Airborne MultiPurpose System - lekki pokładowy system  wielozadaniowy
LIDAR    - Laser-Light-Detection-And-Ranging - Laserowe Wykrywanie i Określanie Odległości
LORAD    - Long-Range Active Detection (System) - System Aktywnego Wykrywania Dalekiego Zasięgu
LTA    - Lighter-Than-Air - lżejszy od powietrza
MAD    - Magnetic Airborne Detector - Pokładowy Detektor Polan Magnetycznego
MLRS    - Multiple Launch Rocket System - Wielowyrzutniowy System  Rakietowy
MPA    - Maritime Patrol Aircraft - samolot patrolowy marynarki wojennej
MTI    - Moving Target Indicator - wykrywacz ruchomych celów
NAAS    - Naval Auxiliary Air Station - pomocnicze lotnisko marynarki wojennej
NAS    - Naval Air Station - lotnisko marynarki wojennej
NATF    - Navy Advanced Tactical Fighter - zaawansowany myśliwiec taktyczny Marynarki Wojennej
NAVSAT    - Navy (Navigation) Satellite (System) - System Satelitów Nawigacyjnych Marynarki Wojennej
NFO    - Naval Flight Officer - Oficer Lotów Marynarki Wojennej
NVG    - Night Vision Goggles - Okulary Obserwacji Nocnej
OBOGS    - On-Board Oxygen Generating System - pokładowy system wytwarzania tlenu
PECM    - Passive Electronic Countermeasures - pasywne środki zakłocania elektronicznego
RATAN    - Radio And Television Aid to Navigation - radiowe i  telewizyjne pomoce nawigacyjne
RCM    - Radio Countermeasures - radiwe środki zakłócania
RDF    - Radio Direction Finder - radiowy wskaźnik kierunku
RESCAP    - Rescue Combat Air Patrol - lotniczy bojowy patrol     ratowniczy
SAR    - Search And Rescue - zadania poszukiwawczo-ratownicze
SEAL    - Sea, Air, Land - Morze, Powietrze, Ziemia
SEW    - Space and Electronic Warfare - wojna kosmiczna i elektroniczna
SHF    - Super High Frequency - super wysoka częstotliwośc
SLR    - Side Looking Radar - radar obserwacji bocznej
SPC    - Specific Fuel Consumption - jednostkowe zużycie paliwa
STOL    - Short Take-Off/Landing - krótki start i lądowanie
TACAN    - Tactical Air Navigation - taktyczna nawigacja lotnicza
TERF    - Terrain Flight - lot na niskim pułapie
UAV    - Unmanned Aerial Vehicle - Bezpilotowy Środek Latający
VOR    - Very High Frequency Omnidirectional Range - ogólnokierunkowa radiolatarnia bardzo wielkiej     częstotliwości
VORTAC    - Very High Frequency Omnidirectional Range & Tactical Air Navigation - ogólnokierunkowa radiolatarnia bardzo wielkiej częstotliwości i tkatyczny ststem nawigacji lotniczej
VSTOL    - Vertical Short Take-Off/Landing - pionowy start i lądowanie

oprac. Krzysztof Krzysztofowicz
Copyright (C) 1994 Krzysztof Krzysztofowicz
To podstrona, na której zamieszczać będziemy rozmaite artykuły o tematyce lotniczej wojskowej.
 

Obecne dane Sztabu Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych - Inspektoratu Sił Powietrznych (struktura)



Inspektorat Sił Powietrznych jest komórką organizacyjną Dowództwa Generalnego RSZ bezpośrednio podległą Dowódcy Generalnemu RSZ. Inspektorat Sił Powietrznych przeznaczony jest do przygotowywania i prowadzenia przedsięwzięć szkoleniowych z dowództwami, sztabami i wojskami jednostek merytorycznie nadzorowanych. Przygotowuje i utrzymuje w gotowości wojska wydzielone do operacji sojuszniczych i koalicyjnych oraz do realizacji zadań osłony strategicznej granic i terytorium państwa, a także do udziału w akcjach ratowniczych, likwidacji skutków awarii, katastrof i klęsk żywiołowych. Przygotowuje siły i środki do pełnienia dyżurów bojowych w ramach Zintegrowanego Systemu Obrony Powietrznej i Przeciwrakietowej NATO (NATINAMDS) oraz Systemu Ratownictwa Morskiego i Lądowego oraz sprawuje funkcję gestora Uzbrojenia i Sprzętu Wojskowego w zakresie lotnictwa, radiolokacji, ubezpieczenia lotów, bezzałogowych systemów walki.

 

INSPEKTOR SIŁ POWIETRZNYCH: generał brygady pilot Cezary Wiśniewski

 

ZASTĘPCA INSPEKTORA - SZEF ZARZĄDU WOJSK LOTNICZYCH

generał brygady pilot Mirosław Jemielniak tel. 261 825-780

 

SZEF ZARZĄDU DZIAŁAŃ LOTNICZYCH

pułkownik Maciej Trelka tel. 261 826-359

SZEF ZARZĄDU WOJSK RADIOTECHNICZNYCH

gen. bryg. Krzysztof Żabicki tel. 261 825-650

 

KANCELARIA JAWNA DG RSZ tel. 261 826-131, fax 261 825-030

.

Adres:

Dowództwo Generalne RSZ

ul. Żwirki i Wigury 103/105

00-912 Warszawa

Sekretariat: tel. +48 261 825-750

email: dgrsz@mon.gov.pl

Kancelaria obsługująca wszystkie komórki organizacyjne Dowództwa Generalnego RSZ

faks +48 261 825-030

Rzecznik Prasowy DGRSZ

ppłk Szczepan Głuszczak

ul. Żwirki i Wigury 103/105

00-912 Warszawa

tel. +48 519-038-593

tel. +48 261 825-060

e-mail: rzecznik.dgrsz@mon.gov.pl


Źródło: dgrsz.mon.gov.pl


LINKI:

Skrzydła Lotnictwa:

1. Skrzydło Lotnictwa Taktycznego

2. Skrzydło Lotnictwa Taktycznego

3. Skrzydło Lotnictwa Transportowego

4. Skrzydło Lotnictwa Szkolnego

Bazy Lotnicze:

1. Baza Lotnictwa Transportowego

8. Baza Lotnictwa Transportowego

12. Komenda Lotniska

21. Baza Lotnictwa Taktycznego

22. Baza Lotnictwa Taktycznego

23. Baza Lotnictwa Taktycznego

31. Baza Lotnictwa Taktycznego

32. Baza Lotnictwa Taktycznego

33. Baza Lotnictwa Transportowego

41. Baza Lotnictwa Szkolnego

42. Baza Lotnictwa Szkolnego

Grupy Poszukiwawczo-Ratownicze:

2. Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza w Mińsku Mazowieckim

Wojska Obrony Powietrznej:

3. Warszawska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej

33. Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej

34. Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej

35. Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej

38. Dywizjon Zabezpieczenia Obrony Powietrznej

Wojska Radiotechniczne:

3. Brygada Radiotechniczna

1. Ośrodek Radioelektroniczny

8. Szczycieński Batalion Radiotechniczny

Batalion Chemiczny

6. Batalion Chemiczny

Batalion Remontu Lotnisk

16. Batalion Remontu Lotnisk

Ośrodki Szkoleniowe Sił Powietrznych:

Centrum Szkolenia Sił Powietrznych w Koszalinie

Centralny Poligon Sił Powietrznych w Ustce

Centrum Szkolenia Inżynieryjno - Lotniczego w Dęblinie

Ogólnokształcące Liceum Lotnicze w Dęblinie

Jednostki Wsparcia Teleinformatycznego:

Centrum Wsparcia Teleinformatycznego Sił Powietrznych

1. Rejon Wsparcia Teleinformatycznego Sił Powietrznych

2. Rejon Wsparcia Teleinformatycznego Sił Powietrznych

3. Rejon Wsparcia Teleinformatycznego Sił Powietrznych

4. Rejon Wsparcia Teleinformatycznego Sił Powietrznych

6. Batalion Dowodzenia Sił Powietrznych

Orkiestry Sił Powietrznych:

Orkiestra Wojskowa w Bytomiu

Zespoły Akrobacyjne:

Zespół Akrobacyjny "ORLIK"

Szefostwo Służby Hydrometeorologicznej Sił Zbrojnych RP:

SSH SZ RP

 

Uwaga !!! Pasjonaci i sympatycy lotnictwa wojskowego... To dział dla Was. Pragniemy w nim wyjść naprzeciw Waszym oczekiwaniom. Znajdziecie tu aktualności, a także historię baz lotniczych i wszelkich lotniczych instytucji wojskowych, zaś dzięki uprzejmości naszych partnerów z Sił Powietrznych będziemy na bieżąco zamieszczać fotografie wszystkich maszyn wojskowych, które latają po polskim niebie.



W dziale:
 
 

 

Poniżej znajdują się linki do opisów maszyn wojskowych. Zapraszamy wszystkich, którzy pragną zapoznać się z ich budową i historią. Baza samolotów jest aktualizowana i wciąż rozbudowywana.

 

 

 

Polskie:

 

 

Zagraniczne:

 

 

 

Zakup odpowiedniego modelu

Dziś o tym, na czym polega sklejanie modeli plastikowych? Jak sklejać, aby model nie przypominał kawałka plastiku, lecz pomniejszony oryginał... Powiem też, jakich używać farb, jakich technik oraz narzędzi. Do sklejania modeli wykorzystuje się bowiem bardzo dużo różnego rodzaju pomocnych narzędzi i akcesoriów.

Uwaga, oto, jakich narzędzi używamy przy pracy modelarskiej:
Pędzelki – grubość od 0 do 10 (0,00,000,1,2,3,4,5,6,7,8,9,10)

*    Skalpele (nożyki)
*    Pinceta (różne rodzaje i grubości)
*    Pilniczki + papier ścierny ( gradacja 800-2500 )
*    Szpachlówki
*    Taśmy i płyny maskujące
*    Kleje (Hobby Model, Revell, UHU, Humbrol, Tamyia)
*    Farby (Alclad,Gunze Sangyo, Humbrol, Microscale, Model Master, Pactra, Revell, Tamiya, Vallejo, Wamod)
*    Aerograf + kompresor ewentualnie puszka z powietrzem
*    i wiele innych.

 

    ... Wybieramy się na zakupy do sklepu modelarskiego po model i brakujące akcesoria. Udając się do sklepu mamy już upatrzony model, który zamierzamy kupić, albo wybieramy z półki to co jest.

    Modelarze wybierając model kierują się różnymi zasadami wyboru. Jednych interesują modele historyczne, innych współczesne, jeszcze inni sklejają modele tylko w danej skali np. 1/72 czy 1/48, lub tylko modele z danej dziedziny np. samoloty, samochody, motocykle, statki, okręty, helikoptery, broń pancerną, figurki itd.

    Należy pamiętać, że im większa skala modelu tym mniejsza dokładność wykonanych elementów. Przy wyborze modeli współczesnych jak np. samochody, ciężarówki czy motocykle podstawową skalą jest 1/24. Kupując taki model zakładamy, że model będzie wyglądać na taki, jakby wyjechał z salonu, czyli nowy i nie użytkowany. Właśnie to rozwiązanie wybiera większość modelarzy sklejających tego typu modele.

    Wykonanie takiego modelu jest dość łatwe. gdyż wystarczy kupić model i kilka podstawowych farbek + ewentualnie dodatki waloryzujące. Taki model sklejamy, malujemy, naklejamy kalkomanie i gotowe mamy piękny nowoczesny model.



W modelach historycznych, by model wyglądał ładnie i realistycznie musimy założyć, że wykonamy na nim co najmniej efekt postarzenia, czyli widać będzie ślady użytkowania (zabrudzenia, błoto, kurz, odpryski farby, otarcia, osmolenia, zatłuszczenia, rdza, wgniecenia, brak niektórych elementów, itp. ). Kolejną rzeczą na jaką musimy zwrócić uwagę (lub przynajmniej zastanowić się) to taka, czy model będzie tylko jeden, czy może wykonamy jakieś dodatkowe np. figurki (kierowca samochodu czy pilot – pamiętajcie że po sklejeniu modelu już ich się nie będzie dało wstawić), lub też może wykonamy nawet całą dioramę.
Dla przypomnienia „Diorama” to pewien fragment wyrwany z rzeczywistości np. dysponujemy jakimś zdjęciem np. II wojny światowej (dom, ulica, czołg, samochód, żołnierze, woda – bardzo - trudna do wykonania, trawa, drzewa, krzaki itp. ) i chcemy sobie taką sytuacje odtworzyć w miniaturze.



Według mnie właśnie wtedy, kiedy tworzymy jakieś aranżacje, oraz gdy możemy wykazać się własną twórczością i pomysłami, zaczyna się prawdziwe modelarstwo.


No dobrze, wracamy do naszych zakupów. Zdecydowaliśmy się na kupno konkretnego modelu. Dodatkowo kupiliśmy także wszystkie potrzebne farbki. Lista z farbkami jest zawsze w instrukcji, z tym, że tylko dla tych malować, jakie pokazuje instrukcja. Jak ktoś z nas decyduje się na malowanie inne, niżeli w instrukcji musi sam wybrać odpowiednie kolory farb. Mając model warto rozglądnąć się za elementami waloryzującymi, które od jakiegoś czasu są bardzo popularnie wśród modelarzy.




Takie elementy to:

Elementy fototrawione:
Fotel pilota uzupełniony o pasy i inne drobiazgi oraz idealnie odwzorowany karabin.


Tablica przyrządów w modelu samolotu oraz klamry i specyficzna blacha którą bardzo ciężko jest zrobić samodzielnie (przypalanie gorącym nożem) w modelu czołgu Tygrys.

 

Elementy fototrawione są to elementy wykonane z bardzo cienkiej blaszki miedzianej o grubości mikrometrów, które idealnie zastępują fabrycznie wykonane elementy które nie zawsze są wykonane w przyzwoity sposób i znacznie odbiegają od skali. Czołowymi producentami tego typu dodatków są Eduard, Aber, Mirage, Part.

Elementy żywiczne:
Fotel pilota obok fotela dodatkowe elementy fototrawione oraz prawdopodobnie gondola silnikowa, w której jak widać w doskonały sposób odwzorowano wnętrze.


Głównymi producentami elementów żywicznych do modeli jest Jadar-Model, MIG Productions,

Kalkomania:
Producenci modeli do kompletu wraz z modelem dodają kalkomanie do wykonania 1-4 wersji danego modelu. Modelarze bardzo często chcą wykonać model w zupełnie innym malowaniu np. F-16 Irackich sił powietrznych, czy model samochodu Peugeot 206 WRC w malowaniu w jakim jeździł Krzysztof Chołowczyc, tu z pomocą firmy, które robią specyficzne kalkomanie. Takie wyroby cechują się bardzo dobrą jakością począwszy od jakości papieru (grubości) poprzez odwzorowanie detali a kończąc na zachowaniu skali.

Reasumując nasze wyjście do sklepu modelarskiego. Po pierwsze kupiliśmy interesujący nas model. W miarę możliwości jeżeli są dostępne dodatki waloryzujące kupiliśmy elementy żywiczne oraz fototrawione. Po drugie kupiliśmy wszystkie dodatkowe potrzebne rzeczy do wykonania naszego modelu czyli farbki i inne drobiazgi – klej, pędzelki itp.

W kolejnej części rozpoczniemy budowę naszego modelu.
CDN...

Marcin Grądzki


 Dziś modelarzowi jest łatwiej...

Na początek kilka słów jak rozpocząć swoją przygodę z modelarstwem... Swoimi doświadczeniami dzieli się z Państwem Marcin Grądzki, modelarz z kilkunastoletnim doświadczeniem.

Co to jest modelarstwo, jakie są jego rodzaje i w jaki sposób można rozpocząć przygodę z tym fascynującym hobby czasami zwanym, przez co poniektórych „chorobą”, którą jak raz się ktoś zarazi to już się nie da z niej wyleczyć?

Moja przygoda zaczęła się ok. 20 lat temu i tak trwa dając o sobie znać mniej lub bardziej. Znam jednak kolegów, którzy wracają do swoich młodzieńczych zainteresowań modelarskich nawet sprzed 40-50 latach. Na pewno dziś jest o wiele łatwiej niż kilkanaście, czy kilkadziesiąt lat temu uprawiać to hobby ze względu na dostępność materiałów, modeli, czasopism, wiedzy, którą można zdobywać poprzez książki ale i dostępny dziś prawie wszystkim Internet.

Podział ogólny modelarstwa

Modelarstwo, jako ogólną dziedzinę, można podzielić na bardzo wiele grup - najpopularniejsze to:

  • modelarstwo redukcyjne
  • modelarstwo kartonowe
  • modelarstwo plastikowe
  • mikromodelarstwo
  • modelarstwo figurkowe
  • modelarstwo kołowe
  • modelarstwo kolejowe
  • modelarstwo samochodowe
  • modelarstwo lotnicze i kosmiczne
  • modelarstwo lotnicze
  • modelarstwo szybowcowe
  • modelarstwo kosmiczne
  • modelarstwo rakietowe
  • modelarstwo okrętowe
  • modelarstwo RC
  • modelarstwo odlewnicze

Modelarstwo plastikowe: Budowle, Ciężarówki, Dioramy, Figurki, Kosmos, Lokomotywy, Motocykle, Okręty i statki, Pojazdy i sprzęt wojskowy, Samochody, Samoloty, Sterowce, Śmigłowce i wiele innych

Każdą z tych grup można podzielić ze względu na skalę, w jakiej możliwe jest wykonanie modelu (kilka przykładów):

Samoloty - 1:40, 1:48, 1:72, 1:100, 1:125, 1:144, 1:200, 1:320, 1:360, 1:390, 1:800

Okręty i statki – 1:35,1:48, 1:72, 1:108, 1:160, 1:200, 1:300,1:380, 1:400, 1:570, 1:1200

Helikoptery - 1:32, 1:35, 1:48, 1:72, 1:144

Modelarstwo kartonowe: Architektura, Broń, Figurki, Kolejnictwo, Latarnie morskie, Okręty i statki, Pojazdy cywilne, Pojazdy i sprzęt wojskowy, Samoloty i śmigłowce i wiele innych.

Podobnie ja w przypadki modeli plastikowych modele kartonowe dostępne są w kilkudziesięciu różnych skalach najpopularniejsze to:

Samochody - 1:15, 1:25, 1:32, 1:43

Okręty i statki - 1:50, 1:87, 1:100, 1:150, 1:200, 1:300, 1:700

Samoloty i śmigłowce - 1:24, 1:25, 1:33, 1:48, 1:50, 1:80

W modelarstwie kolejowym stosowane są zwykle ujednolicone skale modelarskie, najpopularniejsze z nich to 0 (1:45), H0 (1:87), TT (1:120), N (1:160) i Z (1:220). Dla celów makiet kolejowych zwykle wykorzystywane są skale H0 i mniejsze, natomiast do nieruchomych modeli wystawienniczych skala 0 i większe.

Modelarstwo lotnicze, szkutnicze, samochodowe możemy podzielić na makiety statyczne oraz RC (ang. Radio Control – Zdalnie sterowane) natomiast RC dzielimy:

Latające na:

  • samoloty

  • helikoptery

  • rakiety

  • latawce

Te zaś możemy podzielić ze względu na budowę np. na:

samoloty - (makiety, półmakiety, sylwetowe, akrobacyjne, funfly 3D, trenerki)

samochody – (szosowe (wyścigowe), terenowe (off-road)

helikoptery – (makiety, półmakiety, akrobacyjne)

łodzie – (żaglówki, motorówki, statki)

Kolejny podział jest na rodzaj napędu elektryczny lub spalinowy dodatkowo samoloty czy szybowce możemy podzielić na rodzaj użytego materiału do budowy np. balsa, sklejka, styropian, pianka EPP, styrodur, włókna szklane, metale itp.

***

Myślę, że wystarczy opisywania podziałów w modelarstwie, i tak opisanych tu bardzo ogólnie. Można w taki sposób bardzo dużo napisać, być może to kiedyś nastąpi, ale tym czasem dalsze pogłębianie wiedzy dot. podziałów w modelarstwie zostawię dla zainteresowanych.

Teraz mając już pewien obraz ogólny, możemy przystąpić do wyboru rodzaju modelarstwa. Najprostszym, a zarazem najtańszym sposobem, jest rozpoczęcie przygody z modelarstwem kartonowym.

Modele są dość tanie i ich budowa nie wymaga specjalnych przyrządów. Wystarczy klej do papieru np. wikol, kawałek tektury, linijka, nożyczki oraz ostry nożyk. Najpopularniejszym czasopismem hobbystycznym, pomocnym w wykonywaniu modelu jest Mały Modelarz. Czas budowy modelu kartonowego jest zależny od modelu i jego złożoności. Najprostszy model składa się z kilku części i można zbudować w jeden dzień. Najbardziej zaawansowanie modele i składają się od 200-2000 części i tu czas budowy może wynosić od 1 miesiąca do nawet kilku lat (np. modele statków i okrętów).

Jedną z trudniejszych rzeczy przy wykonywaniu modeli kartonowych to nauczenie się pracy w kartonem i nadawanie płaskiemu kawałkowi kartonu odpowiedniego kształtu oraz, w przypadku okrętów i statków, wykonanie olinowania. Praca jest ciężka i żmudna, ale efekt końcowy w postaci gotowego modelu jest niesamowity.

Plusem modeli kartonowych jest to, że są już pomalowane, ale bywają zwolennicy, którzy malują modele kartonowe od podstaw, aby nadać im bardziej realistyczny wygląd. Na końcu budowy modelu kartonowego należy pomalować go lakierem bezbarwnym w celu ochrony przez kurzem. Natomiast, aby upiększyć model można wykonać odpowiednią podstawkę pod model, jak również można wykonać tzw. „akwarium” z plexiglass. Tak wykonany model stawiamy na mebelkach, od czasu do czasu wpatrujemy się w niego z sentymentem :).

W następnej części postaram się przybliżyć państwu temat modelarstwa redukcyjnego plastikowego.

Marcin Grądzki